Rijdt u met de auto van de zaak ook naar huis of naar familie, of gaat u er in het weekend mee op pad? Dan krijgt u te maken met btw privégebruik auto. Veel ondernemers vragen zich af welk percentage geldt, hoe zij woon werkverkeer moeten behandelen en wanneer ze de correctie moeten aangeven. In dit artikel leg ik stap voor stap uit hoe u de btw berekent op basis van werkelijke kilometers of het forfait, wanneer u 2,7 of 1,5 procent gebruikt, hoe de maximering werkt en hoe u dit verwerkt in uw aangifte. U krijgt praktische voorbeelden, veelgemaakte fouten en heldere keuzes, zodat u snel zeker weet wat u moet doen.
Wat betekent btw privégebruik auto precies
Als een auto zakelijk wordt gebruikt en u hebt btw op kosten afgetrokken, moet u btw betalen over het privédeel van het gebruik. Voor de btw telt woon werkverkeer als privé. Dat geldt voor personenauto’s en bestelauto’s, en ook als u de auto least. De gedachte is eenvoudig. Omdat u btw op aanschaf, onderhoud en gebruik hebt afgetrokken voor belaste omzet, hoort over het privédeel btw te drukken. U corrigeert dat aan het einde van het jaar via de aangifte.
Belangrijk is dat u aannemelijk maakt hoe groot het privédeel is. Dat kan met werkelijke gegevens of met een forfait. Welke route u kiest heeft invloed op de hoogte van de correctie en op uw administratieve lasten.
Twee routes om de btw te bepalen
1. Werkelijk privégebruik op basis van uw administratie
Kiest u voor de werkelijke methode, dan vergelijkt u de privé gereden kilometers met het totaal aantal kilometers van het jaar. Met een sluitende kilometeradministratie kunt u die verhouding exact vaststellen. Ook zonder volledige rittenregistratie kunt u de verhouding onderbouwen met concrete gegevens uit uw administratie, zoals de aard van uw onderneming, het zakelijke gebruik van de auto, de functie van de gebruiker en duidelijke afspraken over privégebruik. Combineer waar mogelijk objectieve gegevens, bijvoorbeeld afspraakbevestigingen, routeplanners, tankbonnen en onderhoudsfacturen. Deze methode sluit het beste aan bij de werkelijkheid, maar vergt goede dossiervorming.
2. Het forfait: 2,7 procent van de catalogusprijs
Hebt u geen gegevens waaruit de mate van privégebruik blijkt of wilt u eenvoudig corrigeren, dan mag u de verschuldigde btw vaststellen met een forfait. Het bedrag is dan 2,7 procent van de catalogusprijs inclusief btw en bpm van de betreffende auto. Het forfait is een praktische benadering en belast niet het werkelijke maar het veronderstelde privégebruik. Staat een auto niet het hele jaar ter beschikking, dan past u het tijdsevenredig toe. Wordt de auto bijvoorbeeld op 1 oktober geleverd, dan past u drie twaalfde van 2,7 procent toe.
Het forfait geldt ook voor operationele en financiële lease. Let op dat u de catalogusprijs gebruikt die bij eerste toelating hoort, inclusief btw en bpm. Kortingen, inruil of de actuele waarde doen niet ter zake.
Wanneer geldt 1,5 procent in plaats van 2,7 procent
Er zijn twee veel voorkomende situaties waarin u 1,5 procent gebruikt in plaats van 2,7 procent:
• De auto is gekocht zonder recht op aftrek van btw bij aanschaf, bijvoorbeeld een margeauto of gekocht van een particulier. U mag dan de doorlopende btw op onderhoud en gebruik in aftrek brengen voor zover u belaste omzet hebt, en u voldoet voor het privégebruik 1,5 procent van de catalogusprijs, tijdsevenredig waar nodig.
• Het privégebruik vindt plaats vanaf het vijfde kalenderjaar na het jaar van ingebruikname. Vanaf dat moment telt de aanschaf btw niet meer mee in de fictieve heffing en daalt het forfait naar 1,5 procent.
Woon werkverkeer is privé
Voor de btw geldt reizen tussen woon of verblijfplaats en de vaste werkplaats als privégebruik. Is er geen arbeidsovereenkomst met een vaste werkplek, dan kwalificeren ritten van woon of verblijfplaats naar een bedrijfsadres van de ondernemer als woon werkverkeer. Reizen naar klanten, bouwplaatsen of projectlocaties zijn doorgaans zakelijk. Dit geldt voor alle auto’s, ook voor bestelauto’s. Gebruikt u de auto in het geheel niet privé, dus ook niet voor woon werkverkeer, dan is er geen correctie nodig. Kunt u dat aantonen, bijvoorbeeld met een geblokkeerd privégebruik, duidelijke instructies en een consistente administratie, dan volgt geen heffing.
Pro rata en vrijgestelde omzet
Verricht u zowel belaste als vrijgestelde prestaties, dan mag u de btw op autokosten slechts aftrekken naar rato van uw pro rata. Het forfaitaire bedrag dat u voor privégebruik voldoet, verlaagt u met hetzelfde percentage. Gebruikt u de auto bijvoorbeeld voor 40 procent vrijgestelde omzet, dan is slechts 60 procent van 2,7 of 1,5 procent verschuldigd.
Maximering van de jaarlijkse correctie
De forfaitaire correctie kan door zijn eenvoud hoger uitpakken dan de btw die u dat jaar op de auto in aftrek hebt gebracht. Binnen de herzieningsperiode geldt daarom een maximum. In de eerste vier jaren na het jaar van ingebruikname is maximaal verschuldigd de som van deze twee bedragen in dat jaar: de btw op onderhoud en gebruik die u aftrok, plus een vijfde van de bij aanschaf afgetrokken btw. Na afloop van die vier jaren of als u bij aanschaf geen btw hebt afgetrokken, is het maximum gelijk aan de in dat jaar afgetrokken btw op onderhoud en gebruik. Komt het forfait hoger uit, dan past u het maximum toe.
Eigen bijdrage van de werknemer en normale waarde
Betaalt de werknemer een eigen bijdrage voor privégebruik, dan vergelijkt u twee bedragen. Ofwel u draagt btw af over die vergoeding, mits die vergoeding kostendekkend is op basis van alle aan privégebruik toerekenbare kosten inclusief posten zonder btw zoals bpm, motorrijtuigenbelasting, verzekering en afschrijving. Ofwel u past het forfait toe als dat hoger uitkomt. Is de btw over de eigen bijdrage hoger dan het forfait, dan bent u die hogere btw verschuldigd en mag u het forfait niet toepassen. Is de btw over de eigen bijdrage lager, dan verhoogt de fiscus de maatstaf tot de normale waarde of u kiest voor het forfait. U betaalt nooit dubbel. Houd er rekening mee dat het rekenhulpmiddel van de Belastingdienst niet bruikbaar is zodra een eigen bijdrage wordt betaald.
Rechtspersonen, maatschappen en vof’s
Bij een bv is de directeur grootaandeelhouder geen ondernemer voor de btw. De bv is dat. Voor de btw behandeling geldt de directeur als werknemer. In maatschappen en vof’s kan voor een privé aangeschafte auto die mede zakelijk wordt gebruikt onder voorwaarden het forfait van 2,7 of 1,5 procent worden toegepast via het samenwerkingsverband. Zorg dat afspraken en het gebruik per vennoot duidelijk zijn vastgelegd.
Hoe en wanneer geeft u de btw aan
U verwerkt de btw voor privégebruik in de laatste btw aangifte van het kalenderjaar. In de rubriek privégebruik geeft u het verschuldigde btw bedrag aan. Hebt u geen administratie waaruit het privégebruik blijkt en past u het forfait toe, dan blijft de grondslag kolom op nul. Bij een sluitende berekening op basis van werkelijke kilometers vermeldt u in de grondslag kolom het bedrag waarover u de btw berekent. Doet u tijdvakken per kwartaal of per maand, dan corrigeert u steeds in het laatste tijdvak van het kalenderjaar. Meer weten over de stappen in de aangifte vindt u hier: btw aangifte.
Voorbeelden die u direct kunt toepassen
Voorbeeld 1: forfait 2,7 procent zonder administratie
Een ondernemer heeft een personenauto met een catalogusprijs van 48.000 inclusief btw en bpm. De auto staat het hele jaar ter beschikking. Er is geen sluitende onderbouwing van het privédeel. De verschuldigde btw bedraagt 2,7 procent van 48.000 is 1.296. Kocht u de auto pas op 1 juli, dan past u zes twaalfde toe en betaalt u 648.
Voorbeeld 2: pro rata met vrijgestelde omzet
Een zorginstelling gebruikt een bestelauto zowel voor belaste als voor vrijgestelde prestaties. Het pro rata voor aftrek is 60 procent. Catalogusprijs 60.000. Het forfait is 2,7 procent maal 60.000 is 1.620. Vanwege het pro rata is 60 procent daarvan verschuldigd, dus 972.
Voorbeeld 3: auto zonder aftrek bij aanschaf
Een eenmanszaak koopt een margeauto. Catalogusprijs 35.000. Er is geen rittenregistratie. De ondernemer heeft btw op brandstof en onderhoud afgetrokken voor zover belaste omzet wordt behaald. De verschuldigde btw wegens privégebruik bedraagt 1,5 procent maal 35.000 is 525. Kocht u de auto in september, dan is het vier twaalfde van 525 is 175.
Voorbeeld 4: vanaf het vijfde jaar na ingebruikname
Een auto is in 2020 in gebruik genomen. Voor 2025 geldt daarom 1,5 procent. Catalogusprijs 52.300. De verschuldigde btw is 1,5 procent maal 52.300 is 784,50. Verricht u ook vrijgestelde handelingen en is uw pro rata 70 procent, dan is 549,15 verschuldigd.
Voorbeeld 5: maximering binnen de herzieningsperiode
Een ondernemer kocht in 2024 een gebruikte auto van een btw ondernemer en trok 3.780 btw op de aanschaf af. In 2025 trok hij 210 btw op onderhoud en 630 btw op gebruik af. Catalogusprijs 60.000. Het forfait zou 2,7 procent maal 60.000 is 1.620 bedragen. Het maximum in 2025 is 210 plus 630 plus een vijfde van 3.780 is 756. Totaal 1.596. Omdat 1.596 lager is dan 1.620, betaalt de ondernemer 1.596. In 2028 vervalt de component van een vijfde en geldt het lagere maximum van uitsluitend de in dat jaar afgetrokken btw op onderhoud en gebruik.
Voorbeeld 6: eigen bijdrage werknemer
Een werknemer betaalt 150 per maand voor privégebruik. Op jaarbasis 1.800. De werkgever berekent 21 procent btw over 1.800 is 378. Catalogusprijs 45.000. Het forfait is 2,7 procent maal 45.000 is 1.215. Vergelijk de twee. Is de eigen bijdrage kostendekkend, dan volstaat afdracht over 1.800 en past u het forfait niet toe, want 378 is hoger dan een naar kosten berekende btw of hoger dan het forfait is niet vereist. Is de bijdrage niet kostendekkend en zou de normale waarde hoger zijn, dan moet u bijheffen tot die normale waarde of kiezen voor het forfait. U betaalt nooit over beide.
Kilometeradministratie in de praktijk
Een goede rittenregistratie noteert per rit datum, begin en eindstand, vertrek en aankomstadres en het doel van de rit. Gebruik systemen die u eenvoudig kunt exporteren en controleer de som met onderhoudsbonnen en tankbeurten. Gaat het privégebruik uitsluitend om woon werkverkeer, dan volstaat het vaak om de afstand woon werk te bepalen en het aantal ritten te registreren. U mag daarbij uitgaan van 214 werkdagen per jaar, naar evenredigheid als iemand later start of minder dagen werkt.
Mijn ervaring uit de praktijk
In controles zie ik dat discussies zelden gaan over het percentage maar bijna altijd over de onderbouwing. Inspecteurs accepteren het forfait als de catalogusprijs klopt en de tijdsevenredige toepassing is gemaakt. Bij de werkelijke methode waarderen zij consistent bewijs. Veel fouten ontstaan doordat men de loonbelasting bijtelling verwart met de btw correctie. De bijtelling is voor de inkomsten en loonheffing, de btw correctie volgt een eigen systematiek. Verder gaat het mis bij het vergeten van de verlaging naar 1,5 procent na vier jaar en bij het niet toepassen van de maximering. Neem daarom jaarlijks een vaste checklist op in uw sluitingswerkzaamheden.
Veelgemaakte fouten en hoe u ze voorkomt
• De bijtelling voor privégebruik uit de loon of inkomstenbelasting één op één gebruiken voor de btw. Deze regimes zijn gescheiden. Corrigeer voor de btw met kilometers of forfait.
• De aanschafprijs of huidige waarde gebruiken in plaats van de catalogusprijs inclusief btw en bpm. Pak altijd de oorspronkelijke catalogusprijs.
• Het forfait niet tijdsevenredig toepassen bij aanschaf of verkoop in de loop van het jaar. Tel de maanden of dagen mee waarin de auto ter beschikking stond.
• Vergeten dat woon werkverkeer privé is. Ook sporadische ritten naar de vaste werkplek tellen mee als privé.
• Dubbele heffing bij eigen bijdragen. Kies of de btw over de vergoeding of het forfait, conform de regels. U betaalt niet dubbel.
Stap voor stap aan de slag
• Bepaal per auto of u de werkelijke methode of het forfait toepast. Kijk naar de kwaliteit van uw gegevens en de te verwachten uitkomst.
• Controleer of 2,7 of 1,5 procent van toepassing is. Let op margeauto’s en op het moment waarop de auto vijf kalenderjaren in gebruik is.
• Pas zo nodig pro rata toe als u vrijgestelde prestaties verricht. Documenteer uw percentage.
• Toets de uitkomst aan de maximering. Zeker in de eerste vier jaren kan dat voordeel geven.
• Verwerk het bedrag in het laatste tijdvak van het kalenderjaar in uw aangifte. Meer rekenvoorbeelden en achtergronden over btw vindt u hier: wat is btw en hier: btw berekenen.
Veelgestelde bijzonderheden
Leaseauto’s en poolauto’s
Voor de btw maakt het niet uit of u koopt of least. Het forfait werkt hetzelfde. Bij poolauto’s die door meerdere werknemers worden gebruikt, mag u voor woon werkverkeer met vaste afstanden en frequenties werken en eenmaal per jaar de verhouding bepalen ten opzichte van de totale kilometers.
Geen privégebruik en een verbod in de autoregeling
Is privégebruik strikt verboden, de auto staat buiten werktijd achter slot en de administratie is sluitend, dan kan nul uitkomen. Zorg voor bewijs, bijvoorbeeld een getekende regeling, controle op sleutelbeheer en een rittenoverzicht. Eén privérit doorbreekt dit en leidt tot een correctie.
Combinatie met BUA
Bovenop de fictieve heffing voor privégebruik kunnen in andere situaties correcties uit het besluit uitsluiting aftrek omzetbelasting spelen, zoals bij verstrekkingen aan personeel. Die staan los van de autokostenfictie maar kunnen in uw administratie tegelijk voorkomen. Houd de dossiers gescheiden en motiveer per regeling uw keuze en uitkomst.
Kernsamenvatting
• Werkelijke methode met kilometers of forfait.
• 2,7 procent van de catalogusprijs, na vier jaar of zonder aanschaf aftrek 1,5 procent.
• Woon werkverkeer telt als privé.
• Pro rata verlaagt de correctie evenredig.
• Jaarlijkse maximering beschermt binnen de herzieningsperiode.
• Verwerken in het laatste aangiftetijdvak van het kalenderjaar.
Conclusie
Btw privégebruik auto draait om een eerlijke toerekening van btw aan het privédeel. Kiest u voor de werkelijke methode, investeer dan in een betrouwbare administratie. Wilt u praktisch en voorspelbaar corrigeren, gebruik dan het forfait van 2,7 of 1,5 procent, let op pro rata en controleer altijd de jaarlijkse maximering. Verwerk de uitkomst in het laatste tijdvak van het kalenderjaar en documenteer uw keuzes. Met de voorbeelden en stappen in dit artikel kunt u de juiste route kiezen en discussies bij een controle voorkomen.
Veelgestelde vragen over btw privégebruik auto
Is woon werkverkeer voor de btw zakelijk of privé
Voor de btw geldt woon werkverkeer als privégebruik. Ritten tussen woon of verblijfplaats en de vaste werkplaats tellen dus mee als privé. Reizen naar klanten, projecten of wisselende locaties zijn doorgaans zakelijk. Gebruikt u de auto helemaal niet privé, dus ook niet voor woon werkverkeer, dan is er geen btw correctie nodig mits u dat overtuigend kunt aantonen.
Wanneer mag ik 1,5 procent toepassen in plaats van 2,7 procent
U gebruikt 1,5 procent in twee gevallen. Als u bij aanschaf geen btw hebt afgetrokken, bijvoorbeeld bij een margeauto, en de auto zowel privé als zakelijk gebruikt. En vanaf het vijfde kalenderjaar na het jaar van ingebruikname van de auto. In alle andere gevallen is het forfait 2,7 procent, tenzij u de werkelijke methode gebruikt.
Hoe werkt de maximering van de jaarlijkse btw correctie
In de eerste vier jaren na het jaar van ingebruikname betaalt u nooit meer dan de som van de in dat jaar afgetrokken btw op onderhoud en gebruik plus een vijfde van de bij aanschaf afgetrokken btw. Na die periode of als u bij aanschaf geen btw aftrok, is maximaal verschuldigd de in dat jaar afgetrokken btw op onderhoud en gebruik. Komt het forfait hoger uit, pas dan het maximum toe.
Mag ik de bijtelling uit de loon of inkomstenbelasting gebruiken voor de btw
Nee. De bijtelling voor privégebruik in de loon of inkomstenbelasting staat los van de btw correctie. Voor de btw gebruikt u ofwel de werkelijke methode met kilometers en kosten, ofwel het forfait van 2,7 of 1,5 procent van de catalogusprijs. Verwarring tussen beide systemen leidt vaak tot fouten in de aangifte.
Hoe verwerk ik de btw privégebruik auto in mijn aangifte
U geeft de btw voor privégebruik aan in het laatste aangiftetijdvak van het kalenderjaar. Past u het forfait toe, dan vult u het verschuldigde btw bedrag in bij privégebruik zonder grondslag. Bij de werkelijke methode vermeldt u ook de grondslag. Controleer tijdsevenredigheid bij aan of verkoop in de loop van het jaar en pas pro rata toe als u vrijgestelde prestaties verricht.
